Ο θρύλος της Toyota Celica GT-Four

Με την Toyota να επιστρέφει στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ράλλυ αλλά και νέες φήμες να θέλουν τους Ιάπωνες να επιστρέφουν δυναμικά στις γρήγορες εκδόσεις, θυμόμαστε ένα αυτοκίνητο που έγραψε τη δική του ιστορία: την Toyota Celica GT-Four.

Είναι χωρίς αμφιβολία ένα κομμάτι της “χρυσής εποχής” των ράλλυ, από την εποχή που οι κανονισμοί του παγκοσμίου πρωταθλήματος υποχρέωναν τους κατασκευαστές να έχουν και αντίστοιχες εκδόσεις δρόμου για τα αγωνιστικά του Group A. Έτσι, η Celica GT-Four ήταν ότι καλύτερο είχε να επιδείξει η Toyota εκείνη την εποχή, με turbo κινητήρα και σύστημα μόνιμης τετρακίνησης όπως ακριβώς και η αγωνιστική! Βρισκόμαστε στην εποχή των “homologation specials” όπου μεταξύ άλλων κυκλοφορούν η Lancia Delta Integrale και το Ford Sierra Cosworth.

Η Toyota Celica GT-Four έγραψε τη δική της ιστορία στις “καυτές” εκδόσεις δρόμου.

Η Toyota Celica GT-Four κυκλοφόρησε σε τρεις γενιές. Την ST165 βασισμένη στην 4η γενιά της Celica (1986-1989), την ST185 που έμεινε στην ιστορία ως Celica “Carlos Sainz” (1989-1993) και την ST205 (1994-1999), η αγωνιστική έκδοση της οποίας λανσάρισε το σύστημα anti-lag, μια τεχνολογία που άλλαξε τα δεδομένα στους αγώνες ράλλυ και υιοθετήθηκε σταδιακά από όλους τους κατασκευαστές.

Όλες οι εκδόσεις δρόμου των Celica GT-Four κατασκευάστηκαν στο εργοστάσιο Tahara της Ιαπωνίας, σε αντίθεση με όλες τις αγωνιστικές Celica που κατασκευάστηκαν από την Toyota Team Europe στην Κολονία της Γερμανίας. Στους αγώνες, το ντεμπούτο της GT-Four έγινε το 1988 στο Γύρο της Κορσικής, με την πρώτη νίκη για τις Celica να έρχεται το 1989 στην Αυστραλία. Η GT-Four ST185 έδωσε νέα πνοή στη μάρκα στο πρωτάθλημα του 1992, κερδίζοντας για πρώτη φορά στο ράλλυ Σαφάρι το ίδιο έτος. Ήταν χωρίς αμφιβολία το πιο επιτυχημένο αγωνιστικό της Toyota, χαρίζοντας παγκόσμιους τίτλους οδηγών και κατασκευαστών το 1992, 1993 και 1994. Η αλλαγή στην ST205 δυστυχώς δεν είχε τις ίδιες επιτυχίες, χαρίζοντας στην Toyota μία νίκη στο WRC του 1995 αλλά και το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ράλλυ το 1996.

Αυτό όμως που έκανε την Toyota Celica GT-Four να μείνει στην ιστορία, είναι το γεγονός ότι έβαλε τους Ιάπωνες πολύ δυναμικά στους αγώνες του παγκοσμίου πρωταθλήματος, όπου προηγουμένως κυριαρχούσαν Ευρωπαίοι κατασκευαστές. Μετά τις επιτυχίες της Toyota, ακολούθησαν νίκες για τη Mitsubishi με τα Lancer Evolution και Galant VR-4 και βεβαίως για τη Subaru με τα Legacy και Impreza. Τι απέγινε όμως η Toyota; Μετά την κατάκτηση του πρωταθλήματος και το 1999 με την Corolla WRC, η Toyota Team Europe αποσύρθηκε από τα ράλλυ, με τους Ιάπωνες να συγκεντρώνουν δυνάμεις για την είσοδο τους στη Formula 1 το 2002.

Celica GT-Four ST165 (1986-1989)

Η πρώτη γενιά Celica GT-Four κυκλοφόρησε το 1986.
Η πρωτότυπη Celica GT-Four παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο σαλόνι του Τόκιο το 1985 και ήταν cabrio. Ένα concept σε λευκό χρώμα που συνοδεύτηκε με το σλόγκαν “Open Air 4WD Motoring”. Φυσικά και ποτέ δεν πέρασε στην παραγωγή ως cabrio, με τη  GT-Four να μπαίνει στην παραγωγή ως liftback τον Οκτώβριο του 1986.
Ο μοναδικός τρόπος που μπορούσε κανείς να ξεχωρίσει τη Celica GT-Four από τις απλές εκδόσεις με κίνηση εμπρός, ήταν ο διαφορετικής σχεδίασης εμπρός προφυλακτήρας -με μεγαλύτερα ανοίγματα- και τα αυτοκόλλητα “GT-Four” στις πόρτες. Στο εσωτερικό η αλλαγή ήταν ακόμη πιο μικροσκοπική, με την προσθήκη ενός διακόπτη που κλειδώνει το κεντρικό διαφορικό, χαμηλά δίπλα στο χειρόφρενο. Από πλευράς ισχύος, η Toyota Celica GT-Four ST165 απέδιδε 182-190 ίππους από έναν 2-λιτρο turbo κινητήρα (ανάλογα με τις αγορές που κυκλοφόρησε) και 249 Nm ροπής.

Celica GT-Four ST185 (1989-1993)

Η θρυλική Celica GT-Four Carlos Sainz δημιουργήθηκε προς τιμήν του παγκόσμιου πρωταθλητή.
Η ST185 λανσαρίστηκε στην Ιαπωνία το 1989, ενώ από το 1988 είχαν ήδη κατασκευαστεί 21 αυτοκίνητα για λόγους δοκιμών. Ο 2-λιτρος κινητήρας 3S-GTE στη 2ης γενιά GT-Four είχε πλέον intercooler και ένα νέο turbo, αποδίδοντας 225 ίππους στην ιαπωνική έκδοση, με 304 Nm ροπής. Νέο και πιο εξελιγμένο είναι το σύστημα τετρακίνησης, ενώ κάποιες εκδόσεις κυκλοφόρησαν και με Torsen πίσω διαφορικό.

Σχεδιαστικά η νέα Celica GT-Four ήταν πιο εντυπωσιακή. Εκτός από τον προφυλακτήρα εμπρός, είχε νέο καπό και φουσκωμένα φτερά των τροχών, κάνοντας τη GT-Four ST185 αισθητά φαρδύτερη από τις απλές Celica εκείνης της γενιάς. Ταυτόχρονα, το μοντέλο απέκτησε και πλούσιο εξοπλισμό, όπως στάνταρ ABS, πλυστικά προβολέων και προαιρετικά δερμάτινο σαλόνι, premium ηχοσύστημα και ηλιοροφή.


Το 1992 κυκλοφόρησε η Toyota Celica GT-Four Carlos Sainz, μια ειδική έκδοση 5.000 αυτοκινήτων προς τιμήν του διάσημου οδηγού αγώνων. Η “Carlos Sainz” είχε μεταξύ άλλων υδρόψυκτο intercooler, μικρότερες διαδρομές σε πεντάλ συμπλέκτη και επιλογέα ταχυτήτων και τριπλά κωνικά συγχρονιζέ (αντί για διπλά) στη 2η και 3η σχέση. Ωστόσο, αυτό που την έκανε πιο ξεχωριστή ήταν το νέο εμπρός καπό με ένα μεγάλο κεντρικό άνοιγμα για καλύτερη επαγωγή θερμότητας -που έμελλε να αποτελέσει trend μελλοντικά στις τάξεις του tuning- και ο νέος εμπρός προφυλακτήρας με μεγαλύτερους αεραγωγούς. Όλες οι εκδόσεις είχαν αριθμημένη πλακέτα στο εσωτερικό, με 3.000 αυτοκίνητα (από τα 5.000 συνολικά) να φτάνουν στην αγορά της Ευρώπης.

Celica GT-Four ST205 (1994-1999)

Αυτή είναι η ισχυρότερη Toyota Celica που κατασκευάστηκε ποτέ: η GT-Four ST205.
Η τρίτης γενιά Celica GT-Four κυκλοφόρησε το 1994 και ήταν η πιο ισχυρή Celica που κατασκευάστηκε ακόμη και μέχρι σήμερα. Ο δίλιτρος turbo κινητήρας απέδιδε 242 ίππους, ενώ τα αυτοκίνητα που πουλήθηκαν στην Ιαπωνία άγγιζαν τους 255 ίππους. Οι τεχνολογίες που υιοθετήθηκαν στη GT-Four ST205 ήταν φανερά επηρεασμένες από την εμπλοκή της Toyota Team Europe στους αγώνες ράλλυ, περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων αλουμινένιο εμπρός καπό, τετρακάναλο ABS, υπερσυμπιεστή διπλής εισόδου και ανάρτηση “Super Strut”.

Κατασκευάστηκε μόνο σε 2.500 μονάδες, όσες απαιτούσε και ο κανονισμός της FIA ώστε να πάρει έγκριση τύπου (homologation) η αγωνιστική GT-Four Group A για το παγκόσμιο πρωτάθλημα ράλλυ. Και όλες οι εκδόσεις δρόμου έφεραν την ίδια τεχνολογία με τις αγωνιστικές, συμπεριλαμβανομένου ολόκληρης της εγκατάστασης για το σύστημα anti-lag, ψεκαστήρες νερού για το intercooler, ένα μικρό σπόιλερ στο εμπρός καπό κοντά στους υαλοκαθαριστήρες και μια πίσω αεροτομή που μπορούσε να ανυψωθεί με προσθήκες. Από τις 2.500 GT-Four που κατασκευάστηκαν, οι 2.100 έμειναν στην Ιαπωνία και μόλις 300 έφτασαν επισήμως στην Ευρώπη, γεγονός που καθιστά το μοντέλο ιδιαίτερα συλλεκτικό.

Κατά τη διάρκεια του 1995, η αγωνιστική Toyota Celica GT-Four “πιάστηκε” με παράνομο περιοριστή turbo στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ράλλυ. Η FIA της απαγόρευσε την εμπλοκή στο WRC για 1 έτος, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος της FIA, Max Mosley, δήλωσε πως ο παράνομος περιοριστής turbo της Toyota ήταν “η πιο εξελιγμένη συσκευή που είδε τα τελευταία 30 χρόνια στους αγώνες αυτοκινήτου”. Η παρανομία αυτή εκτός από την ακύρωση της Toyota μηδένισε και τους βαθμούς των οδηγών της, Juha Kankkunen, Didier Auriol και Armin Schwarz, με τον Kankkunen μάλιστα να βρισκόταν σε τροχιά παγκοσμίου τίτλου.

Τι φέρνει το μέλλον;

Το 2017 η Toyota επιστρέφει στους αγώνες ράλλυ με τη Gazoo Racing και το Yaris WRC υπό την καθοδήγηση του Tomi Makinnen. Μπορεί οι κανονισμοί να μην επιτάσσουν τη δημιουργία εκδόσεων “homologation specials”, ωστόσο πληροφορίες κάνουν λόγο για επιστροφή της μάρκας στις γρήγορες εκδόσεις δρόμου. Στην Ιαπωνία κυκλοφορούν ήδη κάποιες εκδόσεις με τα σήματα GRMN, ενώ φαίνεται να εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας σειράς κορυφαίων εκδόσεων που θα φτάσουν και στην Ευρώπη. Και ένα super-Yaris δρόμου ακούγεται σαν καλό παράδειγμα που θα συνδέσει και πάλι τους πελάτες της μάρκας με την αγωνιστική της εμπλοκή…